Poprzez różne kursy, warsztaty, prelekcje, pokazy, na zasadzie własnych prób i błędów co roku przybywa osób, które zaczynają się zajmować bartnictwem. Trzeba mieć nadzieję, że dzięki zainteresowaniu bartnictwem zaroi się od barci i od pszczół w lasach. Trzeba też mieć nadzieję, że będzie rosła jakość lasów pod względem atrakcyjności dla owadów zapylających. Urozmaicenie lasów to ważne zadanie dla całej braci bartnej, która powinna dopingować w tej kwestii leśników. Często zdarza się, że na wielu obszarach leśnych istnieją tzw. zielone pustynie, gdzie skład gatunkowy drzew, ich wiek, uboga ilość krzewów, krzewinek, roślin runa sprawiają, że są zupełnie nieużyteczne dla pszczół i reszty leśnego towarzystwa. Jeśli poza zasięgiem lotu pszczół nie występują dogodniejsze siedliska, nie warto dziać barci w takich miejscach, ponieważ pszczoły będą miały niedostateczną ilość pokarmu.

Pewną ciekawostką są wyniki badań przeprowadzone w celu określenia przydatności kilku rodzajów zbiorowisk leśnych (typów lasu) dla pszczół pod względem wydajności miodowej. Najwartościowszym zbiorowiskiem leśnym są bory bagienne. Zapewne pierwsze miejsce boru bagiennego wynika ze stosunkowo bogatej w tym zespole warstwy runa, które tworzą m.in. bagno zwyczajne, borówka łochynia, borówka czernica, wrzos zwyczajny, borówka brusznica, żurawina błotna. Niestety w grądach wzięto pod uwagę jedynie rośliny runa i dlatego zajmują przedostatnie miejsce. W tym typie lasu lipa drobnolistna jest jednym z gatunków tworzących drzewostan. W zależności od typu w grądach występują również klony, jabłonie, wierzby iwy.

Na podstawie powyższych badań barcie powinno się dziać raczej w borach, w mniejszym stopniu w grądach czy świetlistych dąbrowach. Obraz ten może być nieco inny, jeśli uzupełni się badania o inne warstwy lasu, rozszerzy listę typów lasów. Warto też pamiętać, że lasy gospodarcze w większości znacznie odbiegają od naturalnych będących wzorem dla badań naukowych. Przed przystąpieniem do lokalizacji pszczół w lesie warto zweryfikować teorię w terenie.

W tym roku w Puszczy Pilickiej śladem lat ubiegłych odbyły się kursy na bartnika. Kurs wiosenny i jesienny. Jak zawsze na kursie zjawiły się ciekawe osoby z różnych stron kraju i nie tylko.

Wiosną przyjechali: Agnieszka Królik z krainy lipowych lasów w Warmińsko-Mazurskim, Sebastian Borecki z Karkonoszy, Paweł Lechwar z Wielkopolski oraz Rafał Opioła z Tarnowa.

Jesienią: Gerhard Rehak ze średniowiecznej wioski pod Wiedniem, Paweł Owsiany z Karkonoszy i Maciej Pętlicki z Jeleniej Góry – czyli „górale niskopienni” jak mówili o sobie, a także już kwalifikowani bartnicy: Rafał Opioła i Michał Łada, którzy kolejny raz przyjechali szlifować swoje umiejętności i poszerzać wiedzę.

*Szklanowska K. 1973: Bory jako baza pożytkowa pszczół. Pszczln. Zesz. Nauk., 17: 51-85.

Szklanowska K. 1979: Nektarowanie i wydajność miodowa ważniejszych roślin runa lasu liściastego.           Pszczeln. Zesz. Nauk., 23: 123-130.