W dniach 11-12 kwietnia odbędzie się kurs bartniczy. Kurs jest odpłatny. Liczba miejsc ograniczona.
Szczegóły dotyczące kursu można uzyskać pisząc na adres Adres poczty elektronicznej jest chroniony przed robotami spamującymi. W przeglądarce musi być włączona obsługa JavaScript, żeby go zobaczyć.

W końcu września w Polsce gościli Andre i Daniel. Pszczelarze ze Szwajcarii, którzy zainteresowani są odtworzeniem bartnictwa w swoim kraju. Działają w organizacji pod nazwą „Freethebees”. Celem działalności organizacji jest między innymi ochrona rodzimych populacji pszczoły miodnej i promowanie zrównoważonego pszczelarstwa. O szczegółach można się dowiedzieć na stronie internetowej: www.freethebees.ch oraz www.natuerliche-bienenhaltung.ch

Mimo krótkiego pobytu szwajcarzy odwiedzili trzy ośrodki bartnicze: w Puszczy Pilickiej, w Biebrzańskim i w Wigierskim Parku Narodowym. Obserwowali przygotowanie zasiedlonych barci do zimy, zapoznali się też z podstawowymi narzędziami bartnika oraz z różnymi sposobami wchodzenia do barci nie wyłączając ostrwi. W drodze powrotnej zwiedzili Skansen Kurpiowski, w którym są liczne kłody i fragmenty barci.

Duże zainteresowanie gości budziły wszelkie informacje z etapu przywracania i funkcjonowania bartnictwa. Chętnie dzielili się swoimi doświadczeniami w „uwalnianiu pszczół” i hodowli w sposób równoważący potrzeby ekonomiczne i przyrodnicze. Bartnictwo w Szwajcarii zanikło co najmniej 100 lat wcześniej niż w Polsce ale to nie powinno stanowić problemu w jego przywróceniu. Kto wie, może w przyszłości Szwajcaria będzie się kojarzyć nie tylko z bankami, serem czy gwardzistami ale też z dzikim miodem i bartnikami.

Wiosną miałem przyjemność wykonać barć w Puszczy Kurpiowskiej z inicjatywy Towarzystwa Ochrony Dziedzictwa Kurpiowszczyzny im. Adama Chętnika.

Starodrzewi w Puszczy zostało już niewiele ale na szczęście udało się odnaleźć odpowiednią sosnę. Przy dzianiu pierwszej od ponad 100 lat barci na Kurpiach pomagał mi Paweł Olender. Oprócz dziania kurpiowski bartnik uczył się wchodzenia do barci na leziwie.

Dawniej Kurpie były zagłębiem bartnictwa. Czasy świetności zostały gwałtownie przerwane przez zaborców. Podczas stosunkowo krótkiego zaboru pruskiego w latach 1799 – 1806 nieczynnych było 4 tysiące barci w tym zniszczono 1 200 takich drzew. Następnie władze carskie zaboru rosyjskiego niemal całkowicie zlikwidowały bartnictwo wydając nakaz niszczenia wszystkich barci. W efekcie w roku 1847 czynne były jedynie 33 barcie. Dziś ostatnie barcie z tamtych lat można obejrzeć w Rezerwacie Czarnia.

Ze względów historycznych i przyrodniczych Puszcza Kurpiowska, jak mało które miejsce, jest odpowiednia dla ekstensywnej hodowli pszczół w barciach. Myślę że na obecne możliwości Puszczy kilkanaście - kilkadziesiąt barci jest bardzo realne. Na razie jedna barć to za mało by przywrócić tradycje, chronić przyrodę ale pierwszy krok został zrobiony.

W sierpniu na zaproszenie Regionalnej Dyrekcji Lasów Państwowych gościli w Spale: Michaił Kosariew – dyrektor zaprzyjaźnionego z polskimi bartnikami rezerwatu Szulgan-Tasz, dyrektor parku narodowego Baszkiria oraz przedstawicielka Mnisterstwa Ochrony Środowiska Republiki Baszkirii.
Goście obejrzeli spalskie barcie w towarzystwie inicjatorów, wykonawców i dobroczyńców projektu przywracania bartnictwa w Polsce. Była to świetna okazja do wspomnień, wymiany spostrzeżeń i cennych wskazówek na przyszłość.

Fot. Radosław Trzciński